Blog Elisa Benhaim, advocaat economisch strafrecht, Veiligheid in de bouw daadwerkelijk verbeterd door wetsvoorstel?

Onder andere Cobouw opende recent met de kop ‘Minister grijpt in na zoveelste bouwdrama: ‘veiligheidsbaas bij wet verplicht’. Daarmee zou de suggestie kunnen worden gewekt dat er een externe partij wordt ingeschakeld die boven de andere partijen staat. Wanneer het wetsvoorstel echter goed wordt gelezen, is het de vraag of dat effect wordt behaald.

In het wetsvoorstel ligt de nadruk op het verbeteren van de kwaliteit van een bouwwerk. Dit wetsvoorstel strekt tot verbetering van de bouwkwaliteit door verbetering van de positie van de bouwconsument. Met de term bouwconsument wordt gedoeld op de opdrachtgever, de klant die een bouwwerk afneemt van een bouwbedrijf.

Het wetsvoorstel komt na incidenten als De Grolsch Veste, de ingestorte Rotterdamse B-Tower, Alphen aan den Rijn en het ongeval in de parkeergarage in Eindhoven. De integrale kwaliteit van het bouwwerk dient te worden getoetst en verbeterd door middel van het wetsvoorstel. Een belangrijk punt is de voorgestelde en reeds genoemde versterking van de positie van de opdrachtgever. Opdrachtgevers krijgen betere mogelijkheden om, wanneer bij oplevering blijkt dat een bouwwerk niet conform regelgeving en contractuele afspraken is gebouwd, het bouwbedrijf aan te sporen tot herstelwerkzaamheden. De vraag is of door de versterking van de positie van de opdrachtgever wordt bereikt dat er één partij is die uitsluitend oog zal hebben voor de veiligheid en boven alle partijen staat?

Het wetsvoorstel wordt vervolgens gekoppeld aan verbeterpunten binnen de bouw. Er wordt gesteld dat de Minister door middel van dit wetsvoorstel ingrijpt na het zoveelste ongeval op de bouwplaats en daarmee gehoor geeft aan het advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid uit 2016. De Onderzoeksraad stelt namelijk al jaren dat het op bouwplaatsen ontbreekt aan regie en overzicht en dat het lastig is om te achterhalen wie waar verantwoordelijk voor is.

Het is natuurlijk goed dat de Minister in het kader van de veiligheid maatregelen treft maar het is mijns inziens wel de vraag of dit wetsvoorstel – waardoor de positie van de opdrachtgever zal worden versterkt – zal bijdragen aan de veiligheid in het kader van de problemen die de Onderzoeksraad voor Veiligheid beschrijft.

Veel ongevallen binnen de bouw vinden daarnaast plaats tijdens het reguliere bouwproces en hebben veel minder te maken met de kwaliteit van het bouwwerk tijdens oplevering. Denk daarbij aan risico’s tijdens werkzaamheden die niet of te laag zijn ingeschat (RIE’s), onjuiste uitgangspunten maar ook fouten die worden gemaakt tijdens de uitvoering. Het gebrek aan overzicht en verantwoordelijkheden, zoals de Onderzoeksraad noemt, kan in dat verband zeker een rol spelen. Het is mij op basis van voornoemd wetsvoorstel niet duidelijk op welke manier deze issues nu daadwerkelijk zullen worden opgelost.

Blog Elisa Benhaim, advocaat economisch strafrecht