Cassatie in strafzaken

Indien u in hoger beroep voor een deel van de tenlastelegging bent veroordeeld en zich daarmee niet kunt verenigen, dan kunt u deze beslissing door een advocaat laten voorleggen aan de Hoge Raad der Nederlanden. U stelt dan beroep in cassatie in. In cassatie wordt uw zaak niet opnieuw behandeld van A tot Z, maar kan slechts worden geklaagd over de beslissingen van het Hof, van motiveringsklachten tot rechtsvragen. Het voeren van een cassatieprocedure en het daarmee formuleren van de cassatiemiddelen is een tak van sport, waarin wij ons – mede als rechtswetenschapper – hebben ontwikkeld. Indien de Hoge Raad het met uw standpunt(en) eens is, dan vernietigt hij de aangevochten beslissing van het Hof. Meestal wordt dan teruggewezen en moet de zaak opnieuw worden behandeld bij de feitenrechter. Soms verbetert de Hoge Raad de aangevochten beslissing zelf. De Haas Advocaten verleent deskundige en gespecialiseerde bijstand bij beroep in cassatie en kan ook na verwijzing uw belangen bij het Hof behartigen om de zaak verder te keren.

Hoe zit de cassatieprocedure er dan kort gezegd uit:

Het cassatieberoep dient binnen 14 dagen na de uitspraak te worden ingesteld. De griffier van het Hof stuur het dossier naar de Hoge Raad. Daar gaan vaak enkele maanden overheen. Nadat het dossier bij de Hoge Raad is aangekomen, ontvangt de ontvanger van het cassatieberoep een zogenoemde aanzegging. Binnen een termijn van 60 dagen moet dan een cassatieschriftuur worden ingediend. In een cassatieschriftuur kunnen klachten oftewel ‘middelen’ tegen de uitspraak van het Hof worden opgenomen. In een cassatiemiddel kan bijvoorbeeld worden aangevoerd dat de rechter wettelijke voorschriften heeft geschonden of dat beslissingen onvoldoende zijn gemotiveerd. De Hoge Raad doet geen nieuw onderzoek naar de feiten zodat bijvoorbeeld geen nieuwe verklaring kan worden afgelegd.

Aan de hand van de cassatiemiddelen worden de klachten over de beslissingen van het Hof geformuleerd. Die klachten kunnen dus variëren van motiveringsklachten tot rechtsvragen. Na de termijn van 60 dagen bepaalt de Hoge Raad de rechtsdag. Dat is de zitting waarop de advocaat-generaal een conclusie neemt en daarbij een advies meegeeft hoe op de cassatiemiddelen zou moeten worden beslist. Binnen 14 dagen kan op die conclusie worden gereageerd door de indiener van de cassatiemiddelen. Dat noemen we een ‘Borgersreactie’.

Nogmaals gezegd is een cassatieprocedure in strafzaken heel iets anders dan een feitelijke behandeling bij de Rechtbank of het Hof. Zo kunnen geen nieuwe feiten of nieuwe verweren naar voren worden gebracht. De Hoge Raad toetst slechts of de procedurevoorschriften zijn nageleefd en of een juiste toepassing is gegeven aan het recht. Dat doet hij op basis van het dossier en het proces-verbaal van de zitting. De Hoge Raad kijkt ook of een bewijsmotivering begrijpelijk is in het licht van het dossier. In de waarderingen van het bewijs treedt de Hoge Raad niet. De Hoge Raad bepaalt niet zelf een nieuwe straf en doet bij een gegrond beroep de zaak niet snel zelf af, maar wijst de zaak terug naar het Hof voor een hernieuwde behandeling.

Na de conclusie van de advocaat-generaal beslist de Hoge Raad meestal binnen zes weken. Aangezien het merendeel van de zaken vereenvoudigd worden afgedaan dan wel de cassatie ongegrond wordt bevonden, is het inroepen van expertise op dat vlak belangrijk. De Haas Advocaten kan de rol van cassatieadvocaat voor u vervullen.

Sommige gevallen lenen zich eventueel ook nog voor een klachtprocedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Wij hebben dat de laatste jaren met name succesvol zien gebeuren op het gebied van het afwijzen van onderzoekshandelingen, zoals het horen van getuigen.